تفاوت بالکن، تراس و ایوان چیست؟ شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد. در معماری اصطلاحات زیادی وجود دارد اما با دانستن بعضی از آنها میتوانید فضاهای خانه را بهتر شناخته و از آنها بیشترین بهره را ببرید. یکی از این اصطلاحات بالکن و تراس است. شما با طراحی و یا بازطراحی فضای موجود در بالکن یا تراس خود میتوانید آن را کاملا قابل استفاده کرده و لذت ببرید.
شما با بازطراحی بالکن یا تراس خود و استفاده از شیشه های بالکن ( پرده شیشه ای ) میتوانید فضای داخل خانه را گسترش داده و در تمامی فصول از فضایی زیبا بهره مند شوید.
به سوال اول باز میگردیم، تفاوت بالکن، تراس و ایوان چیست؟ با ما همراه باشید
بالکن از الحاقات ساختمان به شمار میرود و مساحت آن در محاسبه مساحت آپارتمان و بنا ذکر میشود. یکی از اصلی ترین مشخصات بالکن، مسقف بودن آن است. معمولا بالکن ها از یک طرف رو به فضای بیرونی است. البته از دو طرف و سه طرف نیز ممکن است باز باشد. بالکن هایی که از سه طرف باز است مانند یک بیرون زدگی از ساختمان به نظر میرسد. در قسمت های بسته نیز معمولا از دیوار، یا نیم دیوار و یا ترکیب آن استفاده شده است.
به دلیل محاسبه فضای بالکن با مساحت بنا، اگر بالکن خود را بدون مزاحمت برای همسایگان و با در نظر گرفتن استانداردهای موجود محافظت کنید، میتوانید بالکن را به فضای مثبت آپارتمان اضافه کنید. به زبان ساده تر اگر بالکن خود را به وسیله شیشه بالکن یا پرده شیشه ای و یا پنجره های اسلایدینگ بپوشانید، تا دسترسی به فضای بیرون،نور آفتاب و… داشته باشید، می توانید بهترین استفاده را از بالکن خود داشته باشید.
به بالکن در زبان فارسی ایوانک یا ایوان کوچک نیز گفته میشود
شاید ما ایرانیها با کلمه بهارخواب آشنا باشیم ! بله! بهارخواب همان تراس در زبان معماری است. تفاوت اصلی تراس با بالکن در غیر مسقف بودن آن است. تفاوت دیگر تراس با بالکن در مشاع محسوب شدن آن است. یعنی مساحت تراس با مساحت بنا محاسبه نمیشود. تراس برای مناطق گرمسیری یک موهبت است.
در زمستان و شبهای خنک این مناطق، تراس میتواند میزبان افراد باشد. ولی در مناطق سرد برای استفاده از تراس و در امان ماندن از باران و برف، میتوان از سقفهای متحرک استفاده کرد. با این کار شما به صورت موقت تراس خود را به بالکن تبدیل میکنید. لازم به ذکر است یکی از محصولات شرکت ترکوین سقفهای متحرک است.
با اینکه ایوان را ایرانی میدانند. ولی امروزه بیشترین استفاده از ایوان را در خانههای ویلایی آمریکا مشاهده میکنیم.
ایوان یکی از اجزای مهم در معماری سنتی هست که ریشه آن به دوره اشکانیان بر میگردد. ایوانهای سراسری قدمتی بیشتر از اشکانیان دارند و سبک معماری پارتی این چنین بوده است. ایوان فضایی است میانی، بین بیرون و درون. فضایی است که به خاطر ارتفاع آن از زمین گرد و غبار مناطق کویری به داخل خانه راه پیدا نکند. بطور کلی ایوان فضاهای مسکونی را بالاتر از فضای بیرون قرار میدهد که اگر انسان نشسته در ایوان و فضای داخل باشد بتواند به حیاط مسلط شود و گلها و گیاهان و حوض و آب را مشاهده کند. تزئینات زیبای ایوانها علاوه بر حس زیبایی، حس استواری و صلابت را هم به همراه میآورد چرا که این طرح و نقشهای زیبا، باید سالها پایدار بماند.
فضاهای زیادی نیز مترادف ایوان هستند، نوع بدون سقف آن را گاه بهار خواب و گاه مهتاب نشین می نامند. گونه دیگر از آن با ستون های متعدد در جلو و ارتفاعی برابر سقف و عرض کم، رواق نام دارد.
درباره مفهوم ایوان به عنوان ” فضای انتقالی بین عوامل زمینی و زمانی ” نیز یاد شده است. از طرفی ایوان به عنوان یکی از فضاهای به جا مانده از معماری کهن ایرانی که البته با تغییرات فراوان، هنوز ردپایش در معماری معاصر ایران قابل رویت است، به جهت دید نظرگاهی یعنی عنصری در ارتفاع بالاتر که دارای دید به منظر و سطح روبرو است، بسیار قابل توجه است. فضای ایوان یادآور روزهای قدیم معماری ایران و خانه مادر بزرگ ها است. نمونه هایی قدیمی که در فیلم های گذشته زیاد به چشم می خورد. این نوع از طراحی تقریبا مختص به ایران است و در مساجد و عمارت ها جای خود را باز کرده بود. ایوان برای فصل گرم و تابستان مورد استفاده قرار می گیرد و در نواحی مختلف ایران، نام های دیگری مانند شناشیل در بندر بوشهر دارد.
ایوانها الگوی خود را از چادرهای بیابان گرد دوره اشکانیان گرفتهاند که این چادرها از همه طرف بستهاند و فقط از درب ورودی امکان ورود و خروج دارند. ایوان هم به همین صورت است فقط از درب ورود و خروج، امکان رفت و آمد وجود دارد .
بسیاری از کارشناسان معتقدند که شرق ایران به ویژه خراسان جایگاه ایوانهاست. ایوانهای بزرگ از دوره اشکانی در ایران باقیمانده است. زیباترین و عالیترین ایوانها در مساجد و بناهای اسلامی ایران است و ایوانهای ایرانی اغلب بلند و متانسب با بنا با طاقنماهای بسیار جالب و متنوع ساخته شدهاند.
امروزه مترادف ایوان را میتوان در طراحی ویلاهای شمالی کشور و یا خانههای ویلایی بزرگ دید.
در پایان تفاوت بالکن و ایوان را شاید اینگونه بتوان گفت که تراس بدون سقف و مشاع است. از طرفی ایوان بالا تر از سطح بنا است و معمولا ورودی و خروجی داخل بنا از طریق ایوان انجام میشود؛ ایوان در ساختمانهای ویلایی امروزه بیشتر کاربرد دارد.